Rozwód lub separacja: co dzieje się z nieruchomością w Szwajcarii?

Miłość nie zawsze trwa wiecznie, nawet w Szwajcarii. Gdy para decyduje się na rozstanie, na pierwszy plan wysuwają się emocje, ale równie istotne są kwestie finansowe, takie jak podział wspólnej nieruchomości. Warto zawczasu zapobiec problemom, ustalając warunki w umowie.

Nieruchomości w trakcie rozwodu

Podczas rozwodu majątek pary jest dzielony zgodnie z wybranym ustrojem majątkowym. W Szwajcarii istnieją trzy podstawowe systemy:

  • Wspólnota majątkowa (partycypacja w majątku wspólnym)
  • Rozdzielność majątkowa
  • Pełna wspólnota majątkowa

Każdy z nich ma inne zasady dotyczące podziału nieruchomości, dlatego warto je dobrze poznać.

Partycypacja w majątku wspólnym

Jeśli małżonkowie nie zdecydują się na inny ustrój majątkowy, domyślnie obowiązuje system partycypacji w majątku wspólnym (« participation aux acquêts » ). Jest to najczęstszy system wśród par w Szwajcarii. W przypadku rozwodu majątek dzieli się na dwie kategorie: majątek osobisty i majątek wspólny.

Majątek osobisty obejmuje wszystko, co zostało nabyte przed ślubem, oraz dziedziczenia i darowizny podczas małżeństwa.
Majątek wspólny to wszystkie dochody i oszczędności zgromadzone przez obie strony w trakcie trwania małżeństwa.
Jeśli nieruchomość jest współwłasnością, jej wartość rynkowa dzielona jest proporcjonalnie. Mogą wystąpić trzy scenariusze:

  • Jeden z małżonków przejmuje nieruchomość i wypłaca drugiemu odpowiednią rekompensatę.
  • Nieruchomość zostaje sprzedana, a zysk podzielony między obie strony.
  • Współwłasność pozostaje, co może prowadzić do konfliktów, jeśli jedna ze stron nie spełnia swoich zobowiązań finansowych.

Rozdzielność majątkowa

Ten system wymaga zawarcia umowy majątkowej. Każdy z małżonków zachowuje pełne prawa do swojego majątku, w tym nieruchomości. Jeśli jednak jeden z partnerów wsparł finansowo zakup wspólnej nieruchomości, na przykład poprzez pożyczkę, w razie rozwodu ma prawo do proporcjonalnego udziału w zyskach.

Pełna wspólnota majątkowa

Pełna wspólnota majątkowa, podobnie jak rozdzielność, wymaga umowy. W tym przypadku cały majątek, w tym nieruchomości, stanowi wspólną własność obu małżonków. Decyzje dotyczące nieruchomości, takie jak sprzedaż, muszą być podejmowane wspólnie. W przypadku rozwodu nieruchomość jest dzielona zgodnie z ustaleniami umowy. Można również ustalić, że konkretna nieruchomość nie wchodzi do majątku wspólnego i pozostaje majątkiem osobistym.

Umowa konkubencka a nieruchomości

Pary żyjące w konkubinacie mogą sporządzić specjalną umowę, która reguluje podział nieruchomości w przypadku rozstania. Umowa może zawierać zapisy dotyczące tego, kto ma prawo do przejęcia nieruchomości, w jakim terminie i co zrobić, jeśli obie strony chcą zatrzymać nieruchomość. Jeśli żadna z nich nie zdecyduje się na przejęcie, nieruchomość może zostać sprzedana, a środki podzielone proporcjonalnie do wniesionego wkładu.

Partnerstwo rejestrowane

W przypadku partnerstw rejestrowanych obowiązuje zasada rozdzielności majątkowej. Każdy z partnerów pozostaje właścicielem swojego majątku, a podział nieruchomości odbywa się na podobnych zasadach jak w przypadku małżeństw z rozdzielnością majątkową.

Praktyczne porady dotyczące nieruchomości

Podczas rozwodu lub separacji kluczowe jest udokumentowanie wkładu finansowego każdej ze stron w zakup i utrzymanie nieruchomości. Warto posiadać dowody, które pokazują:

  • kto finansował zakup,
  • kto dokonywał dodatkowych inwestycji,
  • jak były spłacane hipoteki.

Jeśli jedna ze stron nie chce zrezygnować ze współwłasności, konieczne może być uzyskanie wyceny rynkowej nieruchomości. W niektórych przypadkach orzeczenia rozwodowe mogą być trudne do realizacji, np. gdy bank nie akceptuje nowego kredytobiorcy. Możliwe rozwiązania to:

  • Przejęcie części zobowiązań przez partnera lepiej zarabiającego w zamian za prawo własności lub inne korzyści.
  • Zmniejszenie hipoteki przez lepiej zarabiającego partnera dzięki pożyczce.
  • Sprzedaż nieruchomości i podział zysków.
  • Poszukiwanie dodatkowego źródła dochodów przez partnera, aby umożliwić spłatę kredytu.
  • Przemyślana strategia oraz odpowiednie umowy zawarte przed ślubem lub podczas wspólnego życia mogą zapobiec konfliktom i ułatwić proces podziału nieruchomości.